Naar aanleiding van de toekenning van de 37ste Sarton Leerstoel aan de universiteit van Gent sprak Professor Doctor Ingenieur Louise O. Fresco (Wageningen Universiteit, Nederland) over voedseltechnologie en het eten dat in 2050 op ons bord zal liggen. Boekhandel Walry was erbij met een boekenstand en luisterde geboeid naar wat Fresco vertelde. We brengen dan ook graag hier verslag uit.
Fresco behandelde de mogelijkheden en de gevaren voor de landbouw van de toekomst. Met toenemende bevolkingsaantallen moeten wetenschap en landbouw hand in hand strijden voor efficiëntere methodes en juister gebruik van chemicaliën. Het zal belangrijk zijn om het beschikbare land optimaal in te zetten zonder natuurlijke ecosystemen verder aan te tasten. Dat beweert ze niet enkel vanuit morele overwegingen, maar ook omdat bepaalde ecosystemen zoals graslanden natuurlijke bronnen van koolstofverwerking zijn. Vooral in het nog te vaak door oorlogen en klimaatproblemen getroffen Afrika ziet ze een opportuniteit voor sterke optimalisatie van beschikbare landerijen.
Vleesconsumptie, vaak de ecologische boosdoener bij uitstek, zou weliswaar beter verminderen maar Fresco ziet kippen en varkens wel een rol spelen in de circulaire landbouw. Zo eten zij veel van de menselijke voedseloverschotten op. Bovendien is veel land niet geschikt voor gewassen, en is dierenteelt dus niet steeds een negatief gegeven. Vleesproductie zal niet verdwenen zijn tegen de eeuwwisseling, niet alleen omdat de mens er cultureel zeer aan gehecht is geraakt maar ook omdat het juiste stuk vlees bepaalde voedingswaarden heeft die (nog) niet door andere supplementen in te ruilen is. Fresco vermoedt echter dat plantenteelt minstens twee derden van de totale voedselproductie kan opvangen.
Voor het jaar 2050 voorspelt Fresco de robotisering van de keuken, op maat gemaakte diëten, en het vaker eten van insecten. Jammer genoeg merkt Fresco dat er nog te vaak een stigma heerst als het om het eten van krekels of sprinkhanen gaat. Het proces van gewoonwording zal nog even duren. Maar we zijn er wel bijvoorbeeld in geslaagd om de toch niet zo appetijtelijk uitziende scampi in ons dieet op te nemen, merkt ze ludiek op.
Daarbovenop stelt ze zich de vraag hoe we een nieuwe generatie boeren warm maken voor de toekomst. Toen Fresco aan de goed gevulde zaal vroeg wie er als boer wilde werken stak een drietal mensen de hand op. De expertise van landbouwers is nochtans cruciaal voor de voedselbevoorrading.
Bovenal is ze hoopvol: hoewel politieke onstabiliteit innovatie vaak in de weg staat, is de technologie om meer monden te voeden aanwezig. Waar de helft van de wereldbevolking honderd jaar geleden nog met voedseltekort te kampen had, is dit anno 2023 tot 11 procent gedaald.
"Mijn optimisme is gefundeerd. Ik heb er vertrouwen in op basis van wetenschappelijke ontwikkelingen die ik zie, en op basis van ons verleden, waarin de menselijke creativiteit al heel veel problemen heeft opgelost." - O. Fresco in De Standaard, 28 januari 2023
Frescos lezing is een oproep om van de geglobaliseerde wereld gebruik te maken en zoveel mogelijk kruisbestuiving van kennis te stimuleren, zowel binnen de wetenschappelijke disciplines als de kunsten.
We zijn als mensen heel verschillend, maar voedsel is wat ons verbindt. Smakelijk!
We zijn als mensen heel verschillend, maar voedsel is wat ons verbindt. Smakelijk!
Honger van gekregen? Ons voedsel: een levenslang verhaal van Louise O. Fresco is nu beschikbaar bij boekhandel Walry.
Nog steeds honger? Louise O. Frescos roman De plantenjager uit Leningrad over het waargebeurde leven van plantkundige Nikolaj Vavilov onder het Stalinisme en de wereldoorlogen is een zeer goed gedocumenteerd relaas over censuur en de zoektocht naar wetenschappelijke onafhankelijkheid in een totalitaire wereld.
Honger nog steeds niet gestild? Voor de grote liefhebbers schreef Fresco Hamburgers in het paradijs, een uitdagend en veelomvattend verhaal over de productie, toekomst, en uitdagingen van wat er op ons bord ligt.